ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮೇ 25 ರಂದು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಆಫ್ರಿಕಾ ದಿನ ಅಥವಾ ಆಫ್ರಿಕನ್ ವಿಮೋಚನಾ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವು ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ, ಜನಾಂಗೀಯ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಜನರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಏಕತೆಯ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಯುದ್ಧಗಳು, ಹೋರಾಟಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ದಿನ ಇಂದು.
ಆಫ್ರಿಕಾ ದಿನವು ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಆಫ್ರಿಕನ್ ಏಕತೆ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಮೇ 25, 1963 ರಂದು, ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಒಗ್ಗೂಡಿ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಯೂನಿಟಿ ಸಂಘಟನೆ (ಓಎಯು) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವು, ಇದನ್ನು ಈಗ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಯೂನಿಯನ್ (ಎಯು) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮಹತ್ವದ ದಿನವು ಬ್ರಿಟನ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಪೆÇೀರ್ಚುಗಲ್, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ಮತ್ತು ಇತರ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮತ್ತು 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭಿಕ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕಾ ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಯಿತು. ಇಡೀ ಖಂಡವನ್ನು ವಸಾಹತುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಅಲ್ಲಿ ಜನರು ದಿನನಿತ್ಯ ತೀವ್ರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ, ಶೋಷಣೆ ಮತ್ತು ತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ 20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಗಾಳಿ ಬೀಸಿತು ಮತ್ತು ಒಂದೊಂದೇ ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಗಳಿಸಿದವು.
1958 ಎಪ್ರಿಲ್ 15ರಂದು, ಘಾನಾದ ರಾಜಧಾನಿ ಅಕ್ರಾದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಆಫ್ರಿಕನ್ ವಿಮೋಚನಾ ದಿನವನ್ನು ಬಹಳ ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಘಾನಾದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಕ್ವಾಮೆ ನ್ಕ್ರುಮಾ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಇದರಲ್ಲಿ 8 ಸ್ವತಂತ್ರ ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಅನೇಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಅದೇ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆಫ್ರಿಕನ್ ವಿಮೋಚನಾ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇದರ ನಂತರ, ಮೇ 25, 1963 ರಂದು, ಇಥಿಯೋಪಿಯಾದ ರಾಜಧಾನಿ ಅಡಿಸ್ ಅಬಾಬಾದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 32 ಸ್ವತಂತ್ರ ಆಫ್ರಿಕನ್ ದೇಶಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಿ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಏಕತಾ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮೇ 25 ರಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕಾ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
ಆಫ್ರಿಕಾವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಸಂಕೋಲೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಮುಡಿಪಾಗಿಟ್ಟ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳಿಂದ ಆಫ್ರಿಕಾ ದಿನವು ತನ್ನ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖರಾದ ಹೆಸರುಗಳು:ಕ್ವಾಮೆ ನ್ಕ್ರುಮಾ – ಘಾನಾ,ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ – ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ,ಪ್ಯಾಟ್ರಿಸ್ ಲುಮುಂಬಾ – ಕಾಂಗೋ,ಹೈಲೆ ಸೆಲಾಸ್ಸಿ – ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ.ಇವರೆಲ್ಲರೂ ದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಹಾದಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ್ದಲ್ಲದೆ, ಆಫ್ರಿಕನ್ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದ ಸಂಕೇತವೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.
21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕಾ ಹೊಸ ಯುಗವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದೆ. ಒಂದೆಡೆ ಖಂಡವು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಬಡತನ, ಶಿಕ್ಷಣದ ಕೊರತೆ, ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿವೆ. ಆಫ್ರಿಕಾ ದಿನವಾದ ಇಂದು ಭೂತಕಾಲವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದಿನ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಭವಿಷ್ಯದ ಕಡೆಗೆ ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ದಿನವೂ ಆಗಿದೆ. ಆಫ್ರಿಕನ್ ಒಕ್ಕೂಟವು ಈ ದಿನವನ್ನು ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾವಲಂಬನೆಯ ಕಡೆಗೆ ಹೊಸ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಒಂದು ಅವಕಾಶವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.