ನವದೆಹಲಿ,ಆ. ೨೫- ಆರೋಪಿಗಳು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಖುಲಾಸೆಗೊಂಡರೆ ನೇರವಾಗಿ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕು ನ್ನು ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದೆ.
ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಸಂತ್ರಸ್ತರು ಹಾಗೂ ಅವರ ಕಾನೂನು ಬದ್ಧ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಆರೋಪಿಯ ಖುಲಾಸೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಥವಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಆರೋಪಿಯನ್ನು ಖುಲಾಸೆಗೊಳಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ದೂರುದಾರರು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಬಿ.ವಿ. ನಾಗರತ್ನ ಮತ್ತು ಕೆ.ವಿ. ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ಅವರ ಪೀಠವು ಕಳೆದ ವಾರ ಆರೋಪಿಗಳ ಖುಲಾಸೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಅಪರಾಧದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾದವರು ಅಥವಾ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಿದವರು ಮತ್ತು ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಅಪರಾಧದ ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಹಕ್ಕನ್ನು ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾದ ಆರೋಪಿಯ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಇರಿಸಬೇಕು, ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ ೩೭೪ ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಭಾರತೀಯ ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಯುತ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಈಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧಿಕೃತ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಆರೋಪಿಗಳು ಖುಲಾಸೆಗೊಂಡರೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಆರೋಪಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದರೆ ಅಥವಾ ಪಡೆದ ಪರಿಹಾರದ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಎಂದು ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.
ಸಂತ್ರಸ್ತರು ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಪೀಠವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮೇಲ್ಮನವಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಕರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂತ್ರಸ್ತ ಸತ್ತರೆ, ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಅದೇ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬಹುದು.
ಆರೋಪಿಯ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ದೂರುದಾರರ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಅವಲಂಬಿಸಬಾರದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹೇಳಿದೆ. ಸಂತ್ರಸ್ತ ಬಯಸಿದರೆ, ಅವರು ನೇರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಂತವಾಗಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಈ ತೀರ್ಪು ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬಂದಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ, ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ ಮೂವರು ಜನರನ್ನು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಅವರು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಅವರನ್ನು ನಿರಪರಾಧಿಗಳೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.
ಈಗ ಮೃತರ ಮಗ ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಪೀಠವು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ. ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ದೂರುದಾರರು ಮಾತ್ರ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ನಂತರ, ಅದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.